Duitsland in Europa

introductie

In de media is er vanwege de oorlog in Oekraïne meer oog voor (de politiek van) Duitsland, maar in het algemeen lijkt Duitsland toch niet de aandacht te krijgen die het verdient. Dit wekt verbazing: allereerst is Duitsland voor Nederland veruit de belangrijkste handelspartner in Europa. Een groot deel van onze export gaat erheen, op de Duitse markt verdienen we ons geld.
In de tweede plaats is Duitsland in de Europese Unie onmiskenbaar de sterkste politieke en economische macht. Zonder Duitsland, zo kan je stellen, “läuft nichts”.
Duitsland is zich zeer bewust van zijn machtspositie, maar het land kent ook zijn eigen geschiedenis: het wil tot op de dag van vandaag het beeld voorkomen dat het uit is op de absolute macht in Europa. Dat was na de Tweede Wereldoorlog zo en dat is onder de huidige regering van Olaf Scholz nog steeds het geval.
Het grote politieke en economische belang dat Duitsland voor Nederland en Europa heeft is voor HOVO Rotterdam aanleiding genoeg om een cursus speciaal aan dit fascinerende land te wijden.
In de kolom hiernaast ziet u per college hoe de cursus is opgebouwd.

De cursus bestaat uit zeven colleges, van elk twee uur inclusief een kwartier pauze. De collegereeks begint (onder voorbehoud van voldoende deelname) op 4 oktober, van 11.00 tot 13.00 uur. De volgende data zijn 11/10, 25/10, 1/11, 8/11, 15/11 en 22/11.
De locatie is Hogeschool Rotterdam.

Hieronder volgt een beknopt overzicht van de inhoud van de cursus:
College 1: "was ist deutsch?", op zoek naar nationale eenheid 
Van het Heilige Roomse Rijk tot het Duitse keizerrijk: Napoleon, Congres van Wenen, revolutie 1848, aanloop naar 1871.
College 2: Het Duitse keizerrijk, 1871-1918 Bismarck en zijn Europese politiek, Kulturkampf, Wilhelm II- "Platz in der Sonne", de Eerste Wereldoorlog, einde van de monarchie.
College 3: de Republiek van Weimar 1919-1933,en het Derde Rijk 1933-1945
het Verdrag van Versailles, politieke instabiliteit, Stresemann en zijn Europese politiek, opkomst nationaalsocialisme, Tweede Wereldoorlog.
College 4: de naoorlogse periode 1945-1949 de bezetting geallieerden, wederopbouw, ontstaan BRD en DDR, de grondwet en het politieke systeem, kiesstelsel, de politieke cultuur.
College 5: Adenauer  1949-1961 Europese integratie ("Westbindung"), EGKS, EDG, Frans- Duitse relatie, wirtschafswunder, internationale verhoudingen.
College 6: VanafAdenauer tot  en met Merkel, politieke continuïteit
"Ostpolitiek" Willy Brandt; EMS Helmut Schmidt; De val van de muur, hereniging en de gevolgen - Helmut Kohl;  sociale hervormingen, Irak -Schröder; Europese crises -Angela Merkel.
College 7: de  stoplichtcoalitie
internationale crises: Oekraïne, energie, klimaat; relatie met VS, China, Rusland, binnenlandse politieke ontwikkelingen (AfD, extremisme, antisemitisme, nationalisme).
de toekomst  van Duitsland: hoe weerbaar is de democratie?

 

LITERATUUR

Ter voorbereiding van de cursus is het aan te bevelen onderstaand boek aan te schaffen:

Twee eeuwen Duitse Europapolitiek, hoe Duitsland diepe sporen trok, H. Letschert, 2020, Uitgeverij Aspekt, ISBN 9789463389372, € 27,95.

Andere interessante literatuur:

De vleugels van de adelaar, Hanco Jürgens (red), 2017, Uitgeverij Boom, ISBN 9789024405954.

Duitsland, biografie van een natie, Neil Macgregor, 2015, Uitgeverij Hollands Diep, ISBN 9789048827657.

Waarom Duitsland?, Willem Melching, 2016, Uitgeverij Prometheus, ISBN 9789044630480.

Het land van Merkel, Frits Boterman, 2017, Uitgeverij de Arbeiderspers, ISBN 9789029515245.

Nieuw Nabuurschap, Nederland en Duitsland na de val van de muur, Jacco Pekelder, 2014, Uitgeverij Boom, ISBN 9789089532503.

U kunt zich voor de cursus aanmelden door een mail naar henkletschert@gmail.com te sturen, onder vermelding van cursus HOVO Rotterdam.
U kunt zich ook rechtstreeks aanmelden bij www.hovoutrecht.nl
Het cursusgeld bedraagt €250.